Kadınlar, insanlığın var olduğu ilk günden beri, dahil olduğu her alanda etkili olmuş; hatta her alana katkıda bulunmuştur. Ancak insanlığa sağladıkları tüm katkılara rağmen, bunlarla tanınmaları ve anılmaları hiç kolay olmamıştır. Bu da yetmezmiş gibi, kabul görmek için, daima savaşmak durumunda kalmışlardır…
Kabul görmek ve icatlarıyla tanınmak için mücadele eden bu kadınlar, bugün hayatımızı kolaylaştıran; zaman zaman hayatımızı kurtaran bu buluşların mucitleri; ancak birçoğumuz bundan habersiziz… Biz de, onlara bir saygı duruşu mahiyetinde; insanlığa getirdiği dikkate değer iyileştirmeler ve kolaylıklar için bazı kadın mucitlerimizi, icatlarıyla birlikte analım istedik…
1. Kurşungeçirmez yelek gibi koruyucu giysilerin yapımında kullanılan dayanıklı madde “Kevlar”
Bu olağanüstü malzeme, 1960’lı yıllarda başarılı bir kimyager olan Stephanie Kwolek tarafından icat edildi. Kevlar bugün, koruyucu giysi ve ekipman, spor ekipmanları, hatta uzay endüstrisinde bile kullanılmaktadır. Kwolek’in bu icadı, hala binlerce insanın hayatını kurtarmaya ve çağdaş teknolojileri geliştirmeye devam etmektedir…
2. Erkekleri zorlu bir işten kurtaran “Yuvarlak Testere”
Bugün birçok işi ciddi biçimde kolaylaştıran yuvarlak testerenin mucidi, Tabitha Babbitt’tir. 1800’lü yılların başında, bir insanın tek başına testere ile bir şey kesebilmesi mümkün değildi. Ancak 2 kişi, düz bir testereyi iki ucundan tutarak kesim yapabiliyordu. Babbitt’in icadı yuvarlak testere ise bu imkansızlığı mümkün kıldı.
Üstelik Babbitt, dini inancı gereği bu icadın patentini almadı ve karşılıksız bir biçimde dünya ile paylaştı…
3. Yenilenebilir enerji kaynaklarından biri olan “Güneş Enerjisi İle Ev Isıtma Sistemi”
Dünyada ilk kez, güneş enerjisini bir ısıtma sisteminde kullanan kişi, mühendis Maria Telkes’tir. Telkes ile mimar Eleanor Raymond, 1950 yılında “Dover Evi” ismini verdikleri bu fikri sunup; iki buçuk yıl boyunca da bununla ilgili çalışmalarını sürdürdüler. Buna benzer evler birkaç yıl önce de inşa edilmişti; ancak sadece güneş olan günlerde ısıtılabilmişti. Telkes ise sunduğu yaratıcı ve teknik bir çözümle bu sorunu ortadan kaldırarak güneş olmayan günlerde de evi ısıtmayı başardı. İki buçuk yıl başarıyla devam eden bu çalışma; sonunda başarısız olsa da, bu iki yaratıcı kadın, gelecekte büyük ölçüde kullanılacak olan bu ısıtma sistemi için ilk büyük adımı atmayı başarmış oldu.
4. Yağmurlu havalarda sürücülerin kurtarıcısı “Otomobil Sileceği”
1900’lü yılların başında, Amerika’da ulaşım için en çok kullanılan araç tramvaydı. Ancak yağmur yağarken, bu araçları güvenli bir şekilde sürmek oldukça zordu. Çünkü bir tramvay şoförü, seyir halindeyken yağmur yağdığında, yağmur sularının görüşünü engellememesi için ön camı açmak durumundaydı. İşte bu durumu fark eden Mary Anderson da, sürücü yerine ön camı temizleyecek bir cihaz icat etti. Bu buluş 1913’e kadar sürücüler tarafından kabul görmedi… Bugün, her modern araçta bu sileceklerden bulunsa da; Mary Anderson, bu gerekli ve faydalı buluş için, yaşamı boyunca herhangi bir kar elde edemedi…
5. Evlerimizin olmazsa olmazı “Bulaşık Makinesi”
Bulaşık makinesinin mucidi Josephine Cochrane, rahat bir yaşam sürüyordu. Kocası başarılı bir iş adamıydı. Bir gün, evinde bulunan yardımcıları bulaşık yıkarken, birkaç tabak kırıldı. Bunu gören Josephine ise, onlara yardımcı olacak bir makine yapmaya karar verdi. Birkaç ay boyunca icadı için çalıştı; ancak aynı süre içinde kocasını kaybetti… Josephine artık hem yalnızdı, hem de birçok borca sahipti. O da hayatını devam ettirebilmek için icadını tamamlamak zorunda kaldı. George Butters isimli bir mekanikçinin de yardımıyla, 1886’da icadının patentini alan Josephine, yine de beklediği ilgiyi göremedi… Buna rağmen birkaç yıl sonra bulaşık makinesi üretebilmek için kendi şirketini kurdu ama bu buluş ancak onun ölümünden sonra popüler bir hale geldi…
6. Bugün her yerde karşımıza çıkan “Kağıt Torba”lar
Bugün hayatımızın her alanında karşılaştığımız kağıt torbaların mucidi Margaret Knight’tır. Knight, kağıt torbaları otomatik olarak üreten bir makine icat ettiğinde, bir kağıt fabrikasında çalışıyordu. Ancak o dönemde parası olmadığı için icadının patentini alamadı. Çünkü onu ziyarete gelip icadını keşfeden Charles Annan isimli adam, bu patenti çoktan başkasına satmıştı. Ama Knight kararlı bir kadındı ve bu işin peşini bırakmadı. İcadını çalan adama dava açtı; kısa süre içinde de davayı kazandı.
Margaret Knight, tam anlamıyla harika bir mucitti ve yaşamı boyunca üretmeye devam etti. Kendisinin birçok alanda icat ettiği 26 farklı ürün bulunmaktadır…
7. Arkadaş toplantılarının vazgeçilmezi olan eğlenceli oyun “Monopoly”
Monopoly’nin orijinal ismi “Landlord’s Game”di ve Elizabeth Magie tarafından yaratılmıştı. Magie, bu oyunu icat ettikten sonra patentini almak istemiş ancak o dönemde bunu yapan kadın oranı yok denecek kadar az olduğu için başaramamıştı. Bundan 30 yıl sonra ise Charles Darrow isimli bir adam, oyunu bulan oymuşcasına üzerine kondu ve oyunun patentini almaya çalıştı. Neyseki sonunda gerçekler ortaya çıktı ve oyunun gerçek mucidi, herkes tarafından duyuldu…
8. Hayatımızı kolaylaştıran buluş “Pedallı Çöp Kutusu”
Lillian ve Frank Gilbreth, verimlilik yönetimi için birlikte çalışan bir çiftti. İşçilerin verimliliğini artırmak için psikolojik yöntemler kullanan ve bu alanda araştırmalar yapan ilk kişiler, onlardı. Frank’ın ani ölümünün ardından Lillian, 15 çocuğa sahip olduktan sonra önemini daha fazla hissettiği “ev yönetimi” üzerine yoğunlaştı. Pedallı çöp kutusu, buzdolabı rafları ve mikser gibi pek çok mutfak aleti icat etti.
Lillian Gilbreth ayrıca, Ulusal Mühendislik Akademisi’nin ilk kadın üyesidir…
9. Amerikan ordusu için hayati önem taşıyan “Renkli Sinyal Fişekleri”
Martha Coston’un zor bir hayatı vardı; çünkü 21 yaşındayken 4 çocuğuyla beraber dul kalmıştı. Kocası Benjamin Coston, ABD donanması için çalışan bir bilim insanıydı. İşi sırasında kullandığı zararlı kimyasallar yüzünden, genç yaşında hayatını kaybetti. Martha, kocası öldükten sonra, onun notları arasında, denizdeyken fark edilmek için kullanılan renkli bayraklar ya da yüksek sesli çığlıklar yerine; ışık sinyallerinin kullanılabileceği fikrini buldu. Bu fikri hayata geçirmek için tam 10 yıl boyunca çalıştı ve sonunda başardı. Bu muhteşem fikri, ABD Deniz Kuvvetleri 20 bin dolar karşılığında Martha’dan satın aldı.
Renkli sinyal fişekleri; orijinal ismiyle “Coston Night Signals”, gemi haberleşmesinin temelini oluşturdu ve bu sayede Amerikan ordusu savaş kazanmak; hayat kurtarmak gibi önemli konularda büyük bir adım atmış oldu…
10. Yeni doğan bir bebeğin sağlıklı olma ihtimalini ölçen “Apgar Skoru”
Yeni doğan bebeğin sağlıklı olma ihtimalini analiz eden ve doğumun ardından 1 ve 5. dakikalarda 2 kez olmak üzere tekrarlanan “Apgar” testi, Columbia Üniversitesi doktorlarından Virginia Apgar tarafından 1952 yılında icat edildi. Apgar testi, yenidoğan bakımı için yaşanan en önemli gelişmelerden biriydi. Ünlü bilim kadını Apgar, bu testin yanı sıra; tüm yaşamını bebeklerin sağlık sorunlarını araştırmaya ve bunları önlemeye yönelik çalışmalara adadı…
11. Tıp dünyasındaki önemli gelişme “Lazerle Katarakt Ameliyatı”
Amerikalı göz doktoru Patricia Bath, 1988 yılında tıp dünyası için çok önemli bir gelişme olan lazerli katarakt ameliyatının patentini aldı. Bu icat, o zamandan beri, tüm dünyada katarakt tedavisi olarak kullanılmaktadır.
Tüm bunların yanı sıra, Bath, ilk Afrika kökenli Amerikalı kadın doktordur. Ondan önce hiçbir siyah kadın, bu alanda, New York Üniversitesi ve UCLA Tıp Merkezi’nde cerrah olarak görev almamıştı…
12. Ofis çalışanlarının gözdesi “Daksil”
Hatalı metinlerin üzerini ince beyaz bir tabaka ile kapatan yazı düzelticiyi, 1951 yılında, Bette Nesmint Graham icat etti. Sekreter Graham, bugün hepimizin kullandığı bu buluşu, ilk olarak evinin mutfağında blender yardımıyla sıvı hale getirdiği kağıttan üretmişti.
13. Beyin felci gibi rahatsızlığı olan kişilerin çevresiyle iletişim kurmasını sağlayan “Blissymbol Yazıcısı”
Blissymbol yazıcısını, Rachel Zimmerman sadece 12 yaşındayken geliştirdi. Bu yazılım programı, onun okul projesiydi. Bu yazıcı sayesinde, beyin felci gibi rahatsızlığı olan kişiler, yazıcı ekranındaki dokunmatik sembolleri seçiyor ve yazılımın bunları yazılı cümlelere çevirmesi sonucunda da çevreleriyle iletişim kurabiliyor…
14. Nazilere karşı kullanılması için icat edilen “Gizli Haberleşme Sistemi”
Gizli haberleşme sisteminin mucidi Hedy Lamarr, Nazi sempatizanı bir kocaya sahipti ve onunla evliliği sırasında silahlarla ilgili birçok şey öğrendi. Ancak o Nazilere ve kocasına karşı büyük bir nefret duyuyordu. Bu yüzden sonunda Londra’ya ve oradan da Amerika’ya kaçtı. İkinci Dünya Savaşı’nda Nazilere karşı kullanılması için icat ettiği bu sistem için ise 1941 yılında patent aldı ve bu sistem bundan 20 yıl sonra kullanılmaya başlandı…
Kaynak: Toptenz
